مال (مفردات‌قرآن)مال از اصطلاحات قرآنی و به معنای آنچه انسان مالک شود. وجه تسمیه آن این است که پیوسته مائل و زائل شدنی است. ۱ - مفهومشناسیدر قاموس و اقرب گفته: «المال ما ملکته من کلّ شی‌ء» و نیز گفته‌اند مال در نزد اهل بادیه چهارپایان است، «مال» مذکر و مؤنث هر دو آید گویند «هو مال» و «هی مال». «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا». مقابله مال با بنون نشان می‌دهد که مراد از مال متاع دنیا است و آنگاه که گوئیم: «وَ آتُوهُمْ مِنْ مالِ اللَّهِ الَّذِی آتاکُمْ» نسبت حقیقی است که متاع دنیا در اصل مال خداست. «وَ اَمْدَدْناکُمْ بِاَمْوالٍ وَ بَنِینَ» ۲ - وجه تسمیهراغب گوید: مال را از آن مال گویند که پیوسته مائل و زائل است (از این گروه به آن گروه میل می‌کند)و از این جهت عرض خوانده شده (که عارضی است و دوام ندارد) و بر این است قول آنکه گفته «الْمَالُ قَحْبَةٌ تَکُونُ یَوْماً فِی بَیْتِ عَطَّارٍ وَ یَوْماً فِی بَیْتِ بَیْطَارٍ». مال مانند زن زنا کاری است، روزی در خانه عطّار و روزی در خانه جرّاح است. «رَبَّنا اِنَّکَ آتَیْتَ فِرْعَوْنَ وَ مَلَاَهُ زِینَةً وَ اَمْوالًا» ظاهرا مراد از زینت اثاث البیت و ذکر اموال ذکر عام بعد از خاصّ است و اینکه بعضی زینت را خوش قیافه بودن گفته‌اند درست نیست. «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ اَمْوالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاماً وَ ارْزُقُوهُمْ فِیها وَ اکْسُوهُمْ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفاً» در این آیه مراد از «اَمْوالَکُمُ» ظاهرا اموال سفهاء است ولی نسبت آن به ضمیر «کم» از آنست که سفه مثل مجنون محجور و ممنوع التصرّف است. باید با مالش او را اداره کرد و طعام و پوشاک داد، در این صورت مال، مال عقلا است، مال کسانی است که طریق کسب و خرج آن را می‌دانند. در المیزان گفته: مراد از اموال در حقیقت اموال سفهاء است به نوعی از عنایت به اولیاء سفهاء نسبت داده شده است. بعضی‌ها آن را اموال دیگران دانسته و گفته‌اند: مراد از آیه آنست که انسان مال خویش را به سفهاء و اطفال ندهد بلکه اگر واجب النفقه‌اند به آنها کسوت و طعام بدهد ولی ظاهرا مراد معنای اوّل است. ۳ - پانویس۴ - منبع• قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «مال»، ج۶، ص۳۲۱. رده‌های این صفحه : اصطلاحات ادبی | اصطلاحات قرآنی | قاموس قرآن | واژگان قرآنی | واژه شناسی واژگان قرآن
|